Gayrimenkul alım satımlarında ve yeni konut projelerinde sıkça karşılaşılan terimlerden biri olan kat irtifakı, çoğu kişi için kafa karıştırıcı olabilir. Özellikle projeden konut satın almayı düşünenler için bu kavramın anlamını ve hukuki sonuçlarını bilmek büyük önem taşır.
Peki, kat irtifakı ne demek, nasıl kurulur, ne zaman kat mülkiyetine geçilir ve ne işe yarar? İşte bilmeniz gereken her şey bu kapsamlı yazıda.
Kat İrtifakı Ne Demek? (Tanımı)
Kat irtifakı, henüz inşaatı tamamlanmamış bir binada, ileride yapılacak bağımsız bölümler (daire, dükkân vb.) üzerinde hak sahipliği kurmak amacıyla tapu siciline tescil edilen bir irtifak hakkıdır.
Yasal Dayanak:
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu madde 14 ve devamı.
Bu hak, ileride bağımsız bölüm haline gelecek yapılar için ön mülkiyet niteliğindedir.
Kat İrtifakı Hangi Durumda Kurulur?
- Arsa tapusu mevcutsa
- Yapı ruhsatı alınmışsa
- Mimari proje onaylanmışsa
- Bağımsız bölümler belirlenmişse
Müteahhit veya yapı sahipleri, tapu müdürlüğüne başvurarak kat irtifakı kurulmasını sağlar.
Kat İrtifakı Ne İşe Yarar?
- İnşaat devam ederken alıcıya bağımsız bölüm hakkı sağlar
- Satış işlemleri için yasal zemin oluşturur
- Bankalar kredi verirken bu tapuya göre işlem yapar
- İleride kat mülkiyetine dönüşecek süreci başlatır
Kat İrtifakı ile Kat Mülkiyeti Arasındaki Farklar
| Özellik | Kat İrtifakı | Kat Mülkiyeti |
|---|---|---|
| Yapı durumu | İnşaat halindedir | Yapı tamamlanmıştır |
| İskan (kullanım izni) | Alınmamıştır | Alınmıştır |
| Tapu türü | Ön mülkiyet (proje bazlı) | Gerçek mülkiyet |
| Oturum hakkı | Yok | Var |
| Elektrik-su aboneliği | Genelde yapılamaz | Yapılabilir |
Kat İrtifakı Ne Zaman Kat Mülkiyetine Geçer?
- Yapı tamamlandığında
- Belediyeden iskan (yapı kullanma izni) alındığında
- Tapuda kat mülkiyeti tescili yapıldığında
Bu geçiş işlemiyle birlikte artık gerçek daire tapusu (kat mülkiyeti) oluşur.
Kat İrtifakı Olan Dairede Oturulabilir mi?
Hayır.
Yasal olarak oturabilmek için iskan belgesi alınmış olmalıdır. Kat irtifakı sadece projeye dayalı bir hak sağlar, yapı fiilen tamamlanmadığı sürece oturum izni vermez.
Kat İrtifakı Tapusu ile Ev Alınır mı?
Evet.
Projeden konut alımlarında genellikle bu tür tapu verilir. Ancak;
- Müteahhitin güvenilir olması,
- Projenin ruhsatlı ve belediyece onaylı olması
- Kat mülkiyetine geçilip geçilmeyeceği
gibi konular mutlaka sorgulanmalıdır.
Kat İrtifakı Kurulmazsa Ne Olur?
- Projeden ev satışı yasal güvenceye kavuşmaz
- Tapu devri yapılamaz
- Kredi kullanılamaz
- Kat mülkiyetine geçiş gecikir
Bu nedenle kat irtifakı, özellikle toplu konut projelerinde zorunlu bir aşamadır.
Kat İrtifakı Sahibi Ne Haklara Sahiptir?
- İnşaat tamamlandığında bağımsız bölümü alma hakkı
- Arsa payına dayalı ortaklık hakkı
- Kat mülkiyetine geçme önceliği
- Satış ve devretme imkanı
Sonuç: Kat İrtifakı, Projeden Gayrimenkul Almanın Yasal Güvencesidir
Kat irtifakı, yapının henüz tamamlanmamış olduğu dönemde, tapu kaydına dayalı olarak alıcıya bir hak sağlar. Bu hak, yapı tamamlandıktan sonra kat mülkiyetine dönüşerek tam tapu halini alır. Bu nedenle kat irtifakı, hem yatırımcılar hem de inşaat firmaları açısından büyük öneme sahiptir. Her gayrimenkul alımında tapu türüne dikkat etmek, ileride sorun yaşamamak adına kritik önemdedir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Kat irtifakı tapusu ne anlama gelir?
Henüz tamamlanmamış bir yapıda bağımsız bölüm hakkını gösteren tapudur.
2. Kat irtifakı tapusu ile oturabilir miyim?
Hayır. İskan alınmadan oturum yasal değildir.
3. Kat irtifakı ile kredi çekilir mi?
Evet. Bankalar çoğunlukla kredi verir ama iskan şartı arayabilirler.
4. Kat irtifakı iptal edilir mi?
İnşaat tamamlanmazsa veya proje feshedilirse iptal edilebilir.
5. Kat mülkiyeti kurulmazsa ne olur?
Elektrik, su abonelikleri yapılamaz; alım-satımda zorluk yaşanabilir.
6. Kat irtifakından kat mülkiyetine geçiş nasıl olur?
İskan alındıktan sonra tapuda başvuru yapılarak geçiş sağlanır.
Bir yanıt yazın