Borç, bireylerin ve kurumların gündelik hayatlarında sıklıkla karşılaştığı hukuki bir ilişkidir. Satın alınan bir mal, verilen bir hizmet, yapılan bir kira anlaşması ya da bir iş ilişkisi… Tüm bu işlemler borçlar hukuku kapsamındadır. Bu ilişkilerde doğabilecek sorunların çözümünde ise borçlar hukuku avukatı devreye girer. Peki, borçlar hukuku avukatı ne iş yapar, hangi uyuşmazlıklarda görev alır ve neden önemlidir? İşte detaylar…
Borçlar Hukuku Nedir?
Borçlar hukuku, taraflar arasında doğan borç ve alacak ilişkilerini düzenleyen özel hukuk dalıdır. En temel amacı, tarafların karşılıklı yükümlülüklerini belirlemek ve borçların nasıl doğacağını, ifa edileceğini, sona ereceğini ve ihlal edilirse hangi hukuki sonuçların doğacağını açıklamaktır.
Temel kaynağı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’dur.
Borçlar Hukuku Avukatı Kimdir?
Borçlar hukuku avukatı, iki taraf arasında doğmuş veya doğması muhtemel borç ilişkilerinde danışmanlık yapan, sözleşmeleri düzenleyen, alacak-borç uyuşmazlıklarında dava açan ve tarafları temsil eden uzman avukattır. Ticari ve bireysel ilişkilerde tarafların haklarını koruyarak hukuki güvenliği sağlar.
Borçlar Hukuku Avukatı Ne İş Yapar?
1. Sözleşme Hazırlama ve İnceleme
Borç ilişkileri çoğunlukla sözleşmeler yoluyla doğar. Avukat bu aşamada:
- Satış, kira, hizmet, eser, kefalet sözleşmeleri hazırlar
- Hazır sözleşmeleri inceler, revize eder
- Sözleşmeye aykırılık risklerini tespit eder
- Taraflar arasında dengeyi sağlar
2. Haksız Fiil ve Tazminat Davaları
Kusurlu bir davranış sonucu zarar doğmuşsa borçlar hukuku devreye girer. Avukat:
- Maddi ve manevi tazminat davası açar
- Kusur oranı tespiti için bilirkişi talep eder
- Zararın tazminini sağlar
Örneğin trafik kazası, doktor hatası, hakaret gibi fiillerde bu avukatlar görev alır.
3. Sebepsiz Zenginleşme Uyuşmazlıkları
Bir kişi haklı bir neden olmaksızın zenginleşmişse, avukat:
- Alacaklı adına sebepsiz zenginleşme davası açar
- Paranın veya malın iadesini talep eder
- Faiz ve yargılama giderlerini talep eder
4. Alacak-Borç Uyuşmazlıklarının Çözümü
Ödenmeyen borçlar, eksik ifa veya ayıplı hizmet durumlarında:
- İcra takibi başlatılır
- Dava açılır (ifaya zorlama, sözleşmenin feshi, tazminat vb.)
- Haciz ve tahsil işlemleri yürütülür
5. Sözleşmenin Feshi ve Cezai Şartlar
Taraflardan biri sözleşmeye uymuyorsa:
- Fesih işlemi yapılır
- Cezai şart talep edilir
- Tazminat davası açılır
Avukat, bu süreçleri etkili biçimde yöneterek tarafların zararını en aza indirir.
Borçlar Hukuku Avukatı Hangi Davalara Bakar?
- Satış ve kira sözleşmesine dayalı davalar
- Hizmet sözleşmesi ihlali davaları
- Eser sözleşmesi davaları (inşaat vb.)
- Tazminat davaları (maddi ve manevi)
- Sebepsiz zenginleşme davaları
- Sözleşmenin feshi ve ceza şartı davaları
- Alacak tahsili davaları
- Kefalet uyuşmazlıkları
Kimler Borçlar Hukuku Avukatına Başvurmalı?
- Sözleşme yapmak isteyen kişiler/şirketler
- Borç tahsil etmek isteyen alacaklılar
- Sözleşme ihlali yaşayan taraflar
- Haksız zarara uğrayan bireyler
- Sebepsiz yere ödeme yapanlar
- Kefil olarak sorumluluk altına giren kişiler
Borçlar Hukuku Avukatı Ücretleri Ne Kadardır?
2025 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre ortalama ücretler:
- Sözleşme hazırlama: 5.000 – 20.000 TL
- Alacak davası: 15.000 – 50.000 TL
- Tazminat davası: 20.000 – 75.000 TL
- Sebepsiz zenginleşme davası: 10.000 – 40.000 TL
- Sözleşmenin feshi ve ceza şartı davası: 25.000 TL’den başlar
Ücretler; dava türüne, değerine ve avukatın tecrübesine göre farklılık gösterebilir.
Borçlar Hukuku Avukatı ile Çalışmanın Avantajları
- Sözleşmeler hukuka uygun ve sağlam hazırlanır
- Olası uyuşmazlıklar önlenir
- Alacak tahsil süreci hızlanır
- Haksız tazminat taleplerine karşı savunma yapılır
- Zararın tespiti ve ispatı profesyonelce yönetilir
Borçlar Hukukunun Kapsadığı Temel Alanlar
| Alan | Örnek Davalar |
|---|---|
| Sözleşmeler Hukuku | Satış, kira, hizmet, eser, kefalet sözleşmeleri |
| Haksız Fiil | Trafik kazası, saldırı, doktor hatası |
| Sebepsiz Zenginleşme | Hatalı ödeme, iade edilmemiş fazla para |
| Tazminat Hukuku | Maddi ve manevi zararlar |
| İfa ve Fesih | Borcun ödenmemesi, sözleşmenin sona erdirilmesi |
Borçlar Hukuku Avukatının Takip Ettiği Mevzuat
- Türk Borçlar Kanunu (TBK)
- Türk Medeni Kanunu
- Türk Ticaret Kanunu
- İcra ve İflas Kanunu
- Yargıtay kararları ve içtihatlar
SSS: Sıkça Sorulan Sorular
1. Borçlar hukuku avukatı sadece alacaklıyı mı temsil eder?
Hayır. Hem alacaklı hem borçlu tarafı temsil edebilir.
2. Sözleşme yapılmadan dava açılabilir mi?
Evet. Haksız fiil, sebepsiz zenginleşme gibi ilişkilerde yazılı sözleşme şart değildir.
3. Borçlar hukuku sadece ticari ilişkileri mi kapsar?
Hayır. Bireyler arasındaki borç ilişkilerini de kapsar (örneğin ev kiralama, araç satışı vb.).
4. Sözleşmeye aykırılık tazminat doğurur mu?
Evet. Sözleşmeye aykırılık maddi zarar doğuruyorsa tazminat davası açılabilir.
5. Sözleşme noter onaylı olmak zorunda mı?
Genel olarak hayır. Ancak bazı sözleşme türleri için (gayrimenkul satış vaadi gibi) noter şartı aranır.
6. Kefil oldum ama borçlu ödemedi. Ne yapabilirim?
Kefil, borçlu ödemezse sorumlu olur. Ancak bazı durumlarda sorumluluğun sınırlandırılması için dava açabilirsiniz.
Sonuç
Borçlar hukuku avukatı, özel hukuk ilişkilerinin en temel yapı taşı olan borç-alacak düzenlemelerinde tarafların hukuki haklarını koruyan, dava ve danışmanlık süreçlerinde profesyonel destek sağlayan bir uzmandır. Sözleşme yaparken, alacak tahsil ederken veya haksızlığa uğradığınızda, deneyimli bir borçlar hukuku avukatıyla çalışmak, ileride doğabilecek ciddi hak kayıplarının önüne geçmenizi sağlar.
Bir yanıt yazın